جداسازی و شناسایی باکتری‏ های مولد بیوپلیمر پلی‏ هیدروکسی‏ آلکانوآت از خاک‏ های آلوده به نفت منطقه مسجد سلیمان و بهینه‏ سازی شرایط تولید

مقدمه: پلی هیدروکسی‏آلکانوآت (PHA)از جمله پلیمرهای زیست تخریب پذیر است که توسط باکتری‏ها تولید می‏شود و کاربرد آن به‏جای پلاستیک‏های پتروشیمیایی می‏تواند موجب کاهش آلودگی محیط زیست شود. هدف از پژوهش حاضر، جداسازی و شناسایی باکتری‏های مولد PHA از ناحیه نفتی مسجدسلیمان، تعیین درصد PHA تولیدی توسط این باکتری‏ها، تعیین شرایط بهینه دما، اسیدیته، غلظت و نوع منابع کربن و نیتروژن بر میزان سنتز PHA و امکان استفاده از پسماندهای نفتی به عنوان بستر ارزان قیمت کربن برای سنتز PHA توسط باکتری‏های جداشده است‏‏. مواد و روش‏‏ها: در ابتدا 9 نمونه خاک از چهار ناحیه آلوده به نفت مسجدسلیمان برداشت شد و غربال‏گری اولیه با استفاده از محیط MSM در دمای 28 درجه سانتی‏گراد انجام گرفت. جدایه‏ها از نظر تولید PHA با استفاده از رنگ آمیزی سودان سیاه تایید و با استفاده از آزمون‏‏های فنوتیپی و تعیین توالی 16SrRNA تعیین هویت شدند. بهینه‏سازی ‏دما، اسیدیته، منابع کربن و نیتروژن برای رشد باکتری‏ها نیز انجام شد. نتایج: در این پژوهش، 11 جدایه مولد PHA شناسایی شد که از بین آن‏ها جدایه MIS-1 با 522/58 درصد وزن خشک سلولی بیش‏ترین میزان PHA را تولید می‏کرد. این جدایه بر اساس ویژگی‏های فنوتیپی و بررسی توالی 16S rRNA با 95 درصد شباهت متعلق به گونه Pseudomonasaeruginosaتشخیص داده شد. به‏علاوه نتایج آزمون‏‏های بهینه‏سازی نشان داد که این جدایه در دمای 37 درجه سانتی‏گراد، اسیدیته 7، گلوکز به عنوان منبع کربن، سولفات آمونیوم به عنوان منبع نیتروژن و در نهایت، غلظت 10 گرم بر لیتر منبع کربن و غلظت 5/0 گرم بر لیتر منبع نیتروژن بالاترین میزان PHA را سنتز می‏کند. بحث و نتیجه‏ گیری: نتایج این پژوهش نشان می‏دهد که خاک های آلوده به نفت منطقه مسجدسلیمان به علت آلودگی طولانی مدت و میزان کربن بالا، زیستگاه مناسبی برای غربال‏گری باکتری‏های مفید از جمله مولد PHA هستند.